برای معامله در بازار ارزهای دیجیتال، خرید و فروش رمز ارزها در قالب معامله اسپات (Spot) تنها راه پیش روی شما نیست. بلکه فرصت‌های معاملاتی زیادی در معاملات فیوچرز و مارجین ارز دیجیتال نیز در دسترس هستند. یکی از سوالات مهم که ممکن است برای هر تریدری پیش بیاید، تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین است. به‌همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مطلب به بررسی فرق معاملات فیوچرز و مارجین بپردازیم. حتما تا پایان با ما همراه باشید.
معامله مارجین چیست؟ (Margin Trading)
معامله مارجین راهی برای دریافت وام از صرافی ارز دیجیتال برای خرید و فروش رمز ارزها است. معمولا صرافی‌های ارز دیجیتال، یک حساب اختصاصی تحت عنوان اکانت مارجین تعریف می‌کنند. شما برای شرکت در معاملات مارجین باید دارایی خود را به این حساب منتقل کنید.
سپس باید تمام یا بخشی از سرمایه موجود در این حساب را به‌عنوان وثیقه نزد صرافی قرار دهید. بسته به مبلغ تعیین شده، صرافی مقداری وام در اختیار شما قرار می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید با وام دریافتی در معاملات اسپات ارز دیجیتال شرکت کنید. در معامله مارجین شما خرید و فروش واقعی رمز ارزها را تجربه می‌کنید. ضمن اینکه در معامله مارجین شما می‌توانید از اهرم برای خرید و فروش رمز ارزها استفاده کنید. در همین راستا به رمز ارزها در معاملات مارجین، توکن اهرم دار گفته می‌شود.
وثیقه موجود در حساب مارجین برای پوشش ریسک معامله‌گری از سوی صرافی در نظر گرفته می‌شود. به این ترتیب اگر قیمت رمز ارز پس از خرید کاهش پیدا کند، ابتدا سطح کال مارجین فعال می‌شود. در این حالت پیام هشداری در اختیار شما قرار می‌گیرد که یا باید وثیقه خود را افزایش دهید و یا از معامله خارج شوید. در غیر این صورت قبل از رسیدن به سطح لیکویید شدن، صرافی به‌صورت خودکار معامله را می‌بندد و وثیقه را برای تسویه وام خود بر می‌دارد.
معامله فیوچرز چیست؟ (Futures Trading)
معامله فیوچرز یا آتی نوعی قرارداد بین خریدار و فروشنده در بازار ارز دیجیتال است که در آن هر دو نفر متعهد می‌شوند در تاریخ مشخصی در آینده معامله تعداد معینی از ارز دیجیتال را با قیمت معلوم انجام دهند. بنابراین در معامله آتی اساسا خبری از خرید و فروش واقعیت رمز ارزها نیست. به‌همین دلیل تریدر با چالش‌های مانند نگهداری و تامین دارایی در کیف پول روبه‌رو نمی‌شود.
در عین حال دو طرف معامله فیوچرز، مقداری وثیقه به‌عنوان وجه التزام برای اجرای قرارداد نزد صرافی قرار می‌دهند. ناگفته نماند که بعضی از صرافی‌ها، امکان استفاده از اهرم در معاملات فیوچرز را نیز فراهم می‌کنند.
نکته مهمی که باید در اینجا مطرح کنیم آن است که معاملات فیوچرز همواره دارای تاریخ سررسید مشخصی نیستند. بلکه نوع خاصی از این معاملات تحت عنوان پرپچوال (Perpetual) وجود دارند که اصطلاحا تحت عنوان قرارداد دائمی شناخته می‌شوند. در این نوع از معاملات، دو طرف زمان مشخصی را برای تسویه تعیین نمی‌کنند. بلکه با توجه به وثیقه اولیه آن‌ها مشخص می‌شود که چه زمانی پوزیشن معاملاتی بسته شود.
تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین
بررسی تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین کمک می‌کند تا آنچه در بالا مطالعه کردید را بهتر درک کنید. در اینجا روی چند نکته مهم در رابطه با فرق معاملات فیوچرز و مارجین تمرکز می‌کنیم که باید در نظر داشته باشید.
1. تفاوت در ماهیت معاملات فیوچرز و مارجین
مهم‌ترین تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین مربوط به ماهیت آن‌ها است. همان طور که اشاره کردیم، در معامله مارجین شما نسبت به خرید و فروش رمز ارزها اقدام می‌کنید. بنابراین این سبک از معامله عملا در محیط معاملات اسپات روی می‌دهند.
این در حالی است که در معاملات فیوچرز شما در زمان عقد قرارداد صاحب رمز ارز نمی‌شوید. بلکه متعهد می‌شوید در تاریخ معینی، تعداد مشخصی از یک ارز دیجیتال را با قیمت معلوم خریداری کنید. در معاملات پرپچوال نیز حتی پس از بستن پوزیشن معاملاتی، هیچ‌گونه رمز ارزی بین دو طرف مبادله نمی‌شود. بلکه بر اساس تغییر قیمت ارز دیجیتال، تمام یا بخشی از مبلغ وثیقه یکی از دو طرف معامله در اختیار دیگری قرار می‌گیرد.
2. تفاوت در اهرم معاملات فیوچرز و مارجین
تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین از نظر اهرم معاملاتی نیز در صرافی‌های ارز دیجیتال قابل توجه است. تجربه نشان می‌دهد که صرافی های ارز دیجیتال، اهرم معاملاتی با دامنه به مراتب محدودتری را در معاملات مارجین ارائه می‌کنند. در همین راستا معمولا نسبت اهرم ها در معاملات مارجین بین 1:2 تا 1:10 خلاصه می‌شوند. این در حالی است که در معاملات فیوچرز بعضا اهرم های سنگین بین 1:2 تا 1:200 هم دیده می‌شوند. البته نباید فراموش کنید که هر چه میزان اهرم استفاده شده در معامله بیشتر باشد، ریسک آن هم به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند.
3. تاثیرگذاری روی قیمت ارزهای دیجیتال
یک موضوع مهم درباره تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین، تاثیرگذاری آن‌ها در قیمت ارزهای دیجیتال است. اگر نگاهی به آمار حجم معاملات صرافی های ارز دیجیتال بیندازید، یک نکته مهم را متوجه خواهید شد. معمولا حجم معاملات فیوچرز صرافی‌ها در مقایسه با اسپات به‌مراتب بالاتر است.
حجم قابل توجه معاملات فیوچرز، روی قیمت ارزهای دیجیتال بی‌تاثیر نیست. چراکه به‌نوعی نشان‌دهنده دیدگاه معامله‌گران درباره آینده قیمت یک ارز دیجیتال است. از سوی دیگر تجربه نشان می‌دهد که اثرگذاری معاملات مارجین بر قیمت رمز ارزها بیشتر است. چراکه معامله‌گران، وجوه دریافتی خود را مستقیما در معاملات اسپات به‌کار می‌گیرند. بنابراین ورود نقدینگی زیادی از محل معاملات مارجین، می‌تواند تکانه‌های قیمتی را به‌دنبال داشته باشد.
4. تفاوت در مدت زمان معاملات فیوچرز و مارجین
همان‌طور که اشاره کردیم، معاملات فیوچرز سنتی، دارای تاریخ انقضای مشخصی هستند. در عین حال معاملات فیوچرز پرپچوال نیز بدون تعیین سررسید انجام می‌گیرند. از سویی دیگر مفهوم تعیین زمان سررسید برای معاملات مارجین بی‌معنی است. در قالب معامله مارجین، شما صاحب ارز دیجیتال خواهید شد. نکته مهم آن است که تنها مشخص می‌کنید با توجه به وثیقه تعیین شده تا چه زمانی دارایی شما تحت تاثیر اهرم معاملاتی قرار داشته باشد.
معاملات فیوچرز سنتی معمولا با تاریخ سررسید میان مدت تا طولانی مدت (3 تا 12 ماه) منعقد می‌شوند. این در حالی است که معاملات مارجین معمولا در دایره زمانی محدودتری به سرانجام می‌رسند.
کلام پایانی
در این مطلب به بررسی 4 تفاوت معاملات فیوچرز و مارجین در بازار ارزهای دیجیتال پرداختیم. معمولا تعداد محدودی از صرافی‌های ارز دیجیتال هستند که همزمان از معاملات فیوچرز و مارجین پشتیبانی می‌کنند. روی‌هم‌رفته باید توجه داشته باشید که این سبک‌های معامله‌گری، پیچیدگی‌های خاص خود را دارند. به‌عنوان مثال نحوه محاسبه و دریافت کارمزد و فاندینگ ریت در معاملات مشتقه همواره محل بحث است. از سویی دیگر به‌دلیل وجوه اهرم، ریسک معاملات فیوچرز و مارجین نیز به‌مراتب بیشتر از خرید و فروش معمولی رمز ارزها است. به‌همین دلیل توصیه می‌کنیم تنها در صورتی که مهارت و تجربه لازم برای ترید را دارید، به‌سمت این سبک از معامله‌گری بروید.
سوالات متداول
1. تفاوت مارجین کراس و ایزوله چیست؟
در حالت مارجین ایزوله (Isolated Margin) تنها بخشی از حساب مارجین که به‌عنوان وثیقه تعیین کرده‌اید در معامله درگیر می‌شود. اما در حالت مارجین کراس (Cross Margin) تمام موجودی حساب مارجین به‌عنوان وثیقه بین تمام پوزیشن‌های معاملاتی باز شما توزیع می‌شود.
2. تفاوت فیوچرز استاندارد با پرپچوال چیست؟
در معامله فیوچرز استاندارد، قرارداد در یک تاریخ مشخص منقضی می‌شود. این در حالی است که معامله پرپچوال، تاریخ سررسید ندارد.
3. کدام صرافی ارز دیجیتال معاملات فیوچرز و مارجین را پشتیبانی می‌کند؟
در بین صرافی‌های خارجی که به ایرانیان خدمات ارائه می‌کنند، صرافی کوینکس بهترین گزینه برای معاملات فیوچرز و مارجین است.
4. ریسک معاملات فیوچرز بیشتر است یا مارجین؟
با توجه به اینکه در معاملات فیوچرز امکان استفاده از اهرم بالاتر وجود دارد، ریسک آن نیز نسبتا بیشتر است.
5. تفاوت اسپات و فیوچرز چیست؟
در معامله اسپات شما نسبت به خرید و فروش رمز ارزها اقدام می‌کنید؛ اما در معامله فیوچرز تنها مبتنی بر پیش‌بینی قیمت رمز ارزها، قراردادی را با طرف مقابل منعقد می‌کنید و هیچ‌گونه رمز ارزی بین شما مبادله نمی‌شود.
