معاملات اهرم دار در بازار ارز دیجیتال با ریسک بالایی همراه است. هر چه میزان اهرم انتخاب شده برای باز کردن پوزیشن معاملاتی در صرافی بیشتر باشد، ریسک معامله نیز افزایش پیدا می‌کند. صرافی‌ها برای جلوگیری از لیکوئید شدن پوزیشن‌های معاملاتی کاربران، پیغام‌های هشداری را در سطح قیمت خاصی برای معامله‌گران ارسال می‌کنند. معمولا به سطح قیمت صدور این پیام‌های هشدارآمیز در اصطلاح، مارجین کال (Margin Call) گفته می‌شود. البته این اصطلاح در بین ایرانی‌ها بیشتر تحت به‌صورت کال مارجین معروف است. در این مطلب بررسی خواهیم کرد که مفهوم کال مارجین چیست و چه اهمیتی در معاملات اهرمی ارز دیجیتال دارد.
کال مارجین چیست؟
در یک معامله اهرم‌دار، شما به ازای ارائه وثیقه خاصی به صرافی، مقدار مشخصی وام دریافت می‌کنید. صرافی‌ها مکانیزم پرداخت وام در معاملات اهرم‌دار را به‌گونه‌ای تعریف می‌کنند که تحت هیچ شرایطی متضرر نشوند. فرض کنید شما یک پوزیشن معاملاتی لانگ یا خرید بیت کوین را در یک صرافی باز می‌کنید. پس از آن برخلاف پیش‌بینی شما، قیمت بیت کوین، روند نزولی به خود می‌گیرد.
اگر میزان ضرر شما در پوزیشن معاملاتی، برابر با مارجین اولیه شود، به‌صورت خودکار پوزیشن لیکوئید خواهد شد. صرافی‌ها برای جلوگیری از بروز این اتفاق و ضرر و زیان سنگین تریدرها، قبل از لیکوئید شدن، یک پیغام هشدار در سطح قیمت کال مارجین برای تریدرها ارسال می‌کنند.
پیام هشدار کال مارجین، ساده است. صرافی به موجب این پیام از شما می‌خواهد که میزان مارجین پوزیشن معاملاتی خود را افزایش دهید یا در غیر این صورت برای جلوگیری از لیکوئید شدن، پوزیشن معاملاتی را ببندید. اگر هیچ یک از دو کار را انجام ندهید، با تداوم روند نزولی قیمت بیت کوین، صرافی به صورت خودکار پوزیشن معاملاتی را می‌بندد.
مثالی از مفهوم کال مارجین ارز دیجیتال
اجازه دهید یک مثال را با هم بررسی کنیم تا بهتر مشخص شود که مفهوم کال مارجین چیست. فرض کنید شما یک پوزیشن معاملاتی لانگ با مارجین یا وثیقه 1000 دلار باز کنید. برای این منظور اهرم معاملاتی 5 برابری را هم انتخاب کنید. بر این اساس، صرافی مبلغ 4 هزار دلار به‌شما وام می‌دهد تا پوزیشن معاملاتی را با مارجین 5000 دلار باز کنید.
در چنین شرایطی اگر قیمت بیت کوین، به میزان 20 درصد کاهش پیدا کند، میزان ضرر شما برابر 1000 دلار خواهد شد. با توجه به اینکه مارجین اولیه شما برابر با 1000 دلار بود، بنابراین با کاهش 20 درصد قیمت بیت کوین، عملا پوزیشن معاملاتی لیکوئید خواهد شد.
فرض کنید صرافی برای جلوگیری از رسیدن به این شرایط، سطح کال مارجین 15 درصد را تعریف می‌کند. بنابراین وقتی قیمت بیت کوین، 15 درصد کاهش پیدا می‌کند، پیغام هشدار کال مارجین ارز دیجیتال از سوی صرافی برای شما صادر می‌شود. در این حال میزان ضرر پوزیشن معاملاتی برابر 750 دلار است. در واقع صرافی به‌شما هشدار می‌دهد که تنها 250 دلار از وثیقه اولیه باقی مانده است. بی‌توجهی به این موضوع و تداوم روند نزولی موجب لیکوئید شدن پوزیشن معاملاتی می‌گردد.
چه زمانی کال مارجین می‌شویم؟
هر صرافی با توجه به سیاست‌های خود، سطح کال مارجین مشخصی را برای معاملات اهرمی در نظر می‌گیرد. معمولا صرافی‌های معتبر ارز دیجیتال سطح کال مارجین را روی محدوده 20 تا 30 درصد تعریف می‌کنند. به‌عبارت دیگر، اگر میزان مارجین پوزیشن‌های معاملاتی شما از درصد تعیین شده توسط صرافی کمتر شود، هشدار کال مارجین صادر می‌شود.
تفاوت لیکوئید و کال مارجین چیست؟
لیکوئید شدن مربوط به زمانی است که پوزیشن معاملاتی به‌صورت خودکار از سوی صرافی بسته می‌شود. در این حالت صرافی پس از بستن پوزیشن معاملاتی، مبلغ مارجین اولیه تعیین شده از سوی تریدر برای معامله را بر می‌دارد. کال مارجین، پیغام هشداری است که از سوی صرافی، قبل از رسیدن به سطح لیکوئید شدن صادر می‌شود. بنابراین باید توجه داشته باشید که قبل از لیکوئید شدن، سطح کال مارجین در معامله فعال می‌گردد.
هر چند سطح کال مارجین در نقطه‌ای بالاتر از لیکوئید شدن قرار دارد؛ اما دقت داشته باشید که فاصله نسبتا کم بین آن‌ها و همچنین شرایط نوسانی شدید قیمت ارزهای دیجیتال موجب می‌شود، خیلی سریع بعد از فعال شدن سطح کال مارجین شاهد لیکوئید شدن پوزیشن معاملاتی باشید.
چگونه جلوی کال مارجین شدن را بگیریم؟
چند نکته مهم وجود دارند که توجه به آن‌ها در جلوگیری از رسیدن به سطح کال مارجین ارز دیجیتال موثر است. اولین و مهم‌ترین موضوع آن است که همواره مقداری سرمایه اضافه، آماده انتقال به حساب معاملات اهرمی خود در صرافی داشته باشید. به‌این ترتیب می‌توانید در شرایط نوسانی، بلافاصله با انتقال سرمایه به حساب معاملاتی و تامین مارجین اضافی، جلوی رسیدن به سطح کال مارجین را بگیرید.
بدون تعیین حد ضرر و حد سود هیچ پوزیشن معاملاتی را در صرافی‌های ارز دیجیتال باز نکنید. همواره حد ضرر را قبل از فعال شدن سطح کال مارجین در یک صرافی تعریف کنید. به این ترتیب قبل از رسیدن به این سطح، به صورت خودکار پوزیشن بسته می‌شود. تعیین حد سود هم کمک می‌کند تا در صورت فعال شدن کال مارجین در حساب معاملاتی، پوزیشن‌هایی که در سود هستند را به خوبی مدیریت کنید.
معامله کردن در شرایط نوسانی با ریسک بسیار زیادی همراه است. به‌همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم برای روبه‌رو نشدن با شرایط کال مارجین در معاملات فیوچرز ارز دیجیتال، حتی‌الامکان در شرایط نوسانی وارد معامله نشوید.
یکی از نکات مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید، انتخاب یکی از دو گزینه Isolated Margin و Cross Margin در زمان باز کردن پوزیشن‌های معاملات اهرمی است. با انتخاب گزینه Isolated Margin، هر یک از پوزیشن‌های معاملاتی با مارجین اختصاصی اولیه‌ای که تعریف می‌کنید، باز می‌شوند. در حالی که با انتخاب گزینه Cross Margin، مارجین موجود در حساب معاملاتی شما به صورت مشترک به تمام پوزیشن‌های معاملاتی اختصاص می‌یابد.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که مفهوم کال مارجین چیست و چه اهمیتی در معاملات اهرمی ارز دیجیتال دارد. دقت داشته باشید که ریسک معاملات اهرم‌دار در بازار ارز دیجیتال بسیار زیاد است. پیشنهاد می‌کنیم تا جای ممکن از انتخاب اهرم‌های بالا برای معاملات فیوچرز ارز دیجیتال اجتناب کنید. اهمیت این موضوع در شرایط نوسانات قیمت شدید بازار به مراتب بیشتر است. همچنین توجه داشته باشید که صرافی‌های مختلف، نسبت مارجین یکسانی را برای پوزیشن‌های معاملاتی در نظر نمی‌گیرند. بنابراین لازم است حتما قبل از شروع معامله‌گری، شرایط صرافی مد نظر خود را به‌دقت مطالعه کنید.
