ساتوشی ناکاموتو در وایت پیپر بیت کوین تاکید می‌کند که BTC یک ارز دیجیتال است که با هدف تسهیل مبادلات مالی همتا به همتا به‌صورت الکترونیک راه‌اندازی شده است. برای عملیاتی شدن این هدف لازم است که بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال وارد زندگی روزمره ما شوند و برای خرید و پرداخت‌های مختلف از آن‌ها استفاده کنیم. باتوجه به توسعه چشم‌گیر تجارت الکترونیک، لزوم راه‌اندازی درگاه‌های پرداخت اختصاصی ارز دیجیتال برای کسبوکارها ضروری است. در این مطلب قصد داریم به بررسی مزایا و معایب درگاه پرداخت ارز دیجیتال بپردازیم.
درگاه پرداخت ارز دیجیتال چیست؟
درگاه پرداخت ارز دیجیتال، یک درگاه پرداخت آنلاین است که به جای ارزهای فیات از رمز ارزها برای تسویه حساب سبد خرید در آن استفاده می‌شود. برخی از درگاه‌های پرداخت، فقط یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین یا تتر را می‌پذیرند. در مقابل درگاه‌های دیگری نیز قرار دارند که اجازه استفاده از ارزهای دیجیتال بیشتری را به کاربران می‌دهند.
نحوه تسویه در این درگاه‌ها نیز متفاوت است. مثلا برخی از آن‌ها همان ارز دریافتی را به کیف پول صاحب سایت منتقل می‌کنند. در مقابل برخی دیگر تمام ارزهای دریافتی را ابتدا به یک ارز دیجیتال خاص تبدیل می‌کنند و پس از کسر کارمزد به کیف پول مد نظر انتقال می‌دهند. حتی این امکان وجود دارد که ارزهای دیجیتال دریافتی را به ریال تبدیل کرده و سپس به حساب‌های بانکی اعلام شده واریز کنند.
استفاده از درگاه های ارز دیجیتال در کسب و کارها
هیچ محدودیت خاصی در استفاده از درگاه پرداخت ارز دیجیتال وجود ندارد. هر کسب‌وکاری که در فضای آنلاین حضور دارد و کالا و خدمات خود را عرضه می‌کند، می‌تواند از این درگاه‌ها برای دریافت وجه از مشتریان استفاده کند. ضمن اینکه درگاه های رمزارزی هیچ تضاد یا تناقضی با درگاه‌های ارز فیات مرسوم ندارند. به همین دلیل کسبوکارها می‌توانند همزمان هر دو درگاه را در دسترس مشتریان قرار دهند.
در این بین، کسب‌وکارهایی که دارای مشتریان بین‌المللی هستند، استقبال به مراتب بیشتری از این درگاه‌ها می‌کنند. چرا که عملا محدودیت‌های انتقال ارزهای فیات در خرید بین المللی با استفاده از این درگاه‌ها به‌کلی برطرف می‌شود. به‌عبارت دیگر، امکان انتقال سریع و کم هزینه ارزهای دیجیتال بین کشورهای مختلف فراهم می‌شود.
آیا استفاده از درگاه پرداخت ارز دیجیتال در ایران قانونی است؟
قانون‌گذاری در حوزه ارز دیجیتال در ایران مانند بسیاری دیگر از کشورها هنوز سروشکل پیدا نکرده است. به همین دلیل در بسیاری از حوزه‌های مرتبط با بازار رمزارزها عملا با خلا قانونی روبه‌رو هستیم. این موضوع در رابطه با درگاه پرداخت ارز دیجیتال هم صدق می‌کند. کسب‌وکارهای فعال در کشور نسبت به استفاده از درگاه‌های پرداخت رمز ارزی نهی نشده‌اند.
البته باتوجه به آنکه مبادله رمز ارزها از این طریق با مجوز قانونی صورت نمی‌گیرد، بدیهی است که ریسک بالایی متوجه مشتریان باشد. نهادهای نظارتی مانند پلیس فتا هم بارها نسبت به خرید و فروش کالا و خدمات از طریق ارز دیجیتال به مردم هشدار داده‌اند؛ اما منع قانونی در این زمینه وجود ندارد.
مزایای درگاه پرداخت ارز دیجیتال
استفاده از درگاه پرداخت ارز دیجیتال نوعی بازی برد – برد را رقم می‌زند. به عبارت دیگر، هم کسبوکارها و هم مشتریان‌شان با استفاده از این درگاه‌ها سود می‌برند. مهم‌ترین مزیت درگاه‌های پرداخت رمز ارز، امکان انتقال سریع و آسان پول در سراسر دنیا است. علاوه بر آن، کارمزد انتقال بسیاری از ارزهای دیجیتال نسبت به روش‌های سنتی حوالی بانکی در دنیا کمتر است.
درگاه‌های پرداخت ارز دیجیتال برای کسب‌وکارهای ایرانی با مشتریان بین‌المللی اهمیت دو چندان دارد. چراکه مشکلات مربوط به تحریم‌ها عملا نقل و انتقال پول را در بستر تجارت الکترونیک به شیوه مرسوم دنیا، غیرممکن می‌کند. به همین دلیل، درگاه‌های پرداخت ارز دیجیتال، امکان دور زدن تحریم‌ها را فراهم می‌کنند.
این درگاه‌ها، بازارهای جدیدی را به روی کسبوکارها باز می‌کنند که در حالت عادی چندان در دسترس نیستند. ضمن اینکه شفافیت تراکنش‌های ارز دیجیتال تا حد زیادی فرآیندهای حسابداری را برای کسبوکارها آسان‌تر می‌کند.
معایب درگاه پرداخت ارز دیجیتال
اولین و بزرگ‌ترین چالش پیش روی درگاه پرداخت ارز دیجیتال، مشکلات قانونی است. به‌عبارت دیگر، مشخص نیست که قانون در کشورهای مختلف نسبت به این درگاه‌ها چه موضعی دارد. در نتیجه، نقل و انتقال پول در فضای رسمی صورت نمی‌گیرد. موضوعی که باعث می‌شود اعتماد بین کسبوکارها و مشتریان آن‌ها کمی چالش برانگیز باشد. به دلیل عدم وجود قانون‌گذاری شفاف در این حوزه، ممکن است که بعضا شرکت‌های ارائه دهنده خدمات درگاه پرداخت تخلفاتی را مرتکب شوند. همچنین پیگیری این تخلفات بعضا به نتیجه خاصی نیز منتج نمی‌شود.
نوسان قیمت ارزهای دیجیتال هم باعث می‌شود که عملا امکان استفاده از بسیاری از آن‌ها برای پرداخت هزینه خرید و فروش کالا و خدمات وجود نداشته باشد. به همین دلیل بیشتر درگاه‌ها، پشتیبانی از استیبل کوین‌هایی مانند تتر را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
از سویی دیگر، باید به مشکلاتی مانند هک و حملات سایبری دیگر نیز اشاره کنیم. مسئله‌ای که می‌تواند کیف پول‌های متصل به درگاه‌های پرداخت را در معرض خطر قرار دهد. به همین دلیل باید به تمهیدات لازم در این زمینه اندیشیده شود.
بهترین درگاه پرداخت ارز دیجیتال چه ویژگی هایی دارد؟
برای انتخاب بهترین درگاه پرداخت ارز دیجیتال باید به چند نکته توجه داشته باشید. اولین موضوع مهم، محدودیت‌های ارائه خدمات درگاه‌ها است. مثلا کوین بیس یکی از بهترین درگاه‌های پرداخت رمز ارز در دنیا را دارد که البته به ایرانی‌ها خدمات ارائه نمی‌دهد.
مسئله دیگر، امنیت درگاه پرداخت رمزارز است. همچنین لازم است مواردی همچون نرخ کارمزد و شرایط تسویه حساب را هم به دقت برای هر درگاه پرداخت مقایسه کنید تا بهترین گزینه را انتخاب نمایید. تنوع رمز ارزهای قابل استفاده در درگاه پرداخت، کیفیت پشتیبانی و تعداد مشتریان هم از فاکتورهای مهمی هستند که برای قضاوت نهایی در این زمینه به شما کمک می‌کنند.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که درگاه پرداخت ارز دیجیتال چیست و چه مزایا و معایبی دارد. در سال‌های اخیر، چندین شرکت فعال در زمینه پرداخت‌های ارزی در ایران هم درگاه‌های پرداخت رمز ارز اختصاصی خود را راه‌اندازی کرده‌اند. بار دیگر تاکید می‌کنیم که استفاده از این درگاه‌ها به دلیل خلا قانونی و نظارتی معمولا با چالش‌هایی همراه است. در عین حال، مزایای قابل توجه آن‌ها هم باعث می‌شود تا بسیاری از کسبوکارها و مشتریان‌شان برای پرداخت با ارز دیجیتال متقاعد گردند.
